در سال گذشته با شروع قرنطینه و محدودیت رفت و آمدها شاهد رشد ناگهانی برنامههای مشارکتها و کلیساها به صورت آنلاین بودیم. حتی آنانی که حاضر به تعطیلی جلسات خود نبودند، به علت عدم حضور عدهای از اعضای خود به ناچار جلسات را به صورت پخش زنده نیز ارائه دادند. شبانانی که با ارائه برنامههای آنلاین موافقت نداشتند، مجبور به استخدام فرد و یا افرادی برای پخش برنامههای خود شدند و یا اینکه خودشان با خودآموزهای آنلاین، نحوهی پخش برنامههای خود را بیاموزند.
تعطیلی مجالس کلیسایی موجب شد که بین ایمانداران و رهبران کلیسایی جدایی ایجاد شود. جدایی که هیچ یک از ما آمادگی آن را نداشتیم. شبانان سعی کردند که برای ادامه کار خود با دیگر برنامههای آنلاین رقابت کنند تا مبادا اعضا خود را از دست بدهند.
در ماههای اول ممنوعیتها، تعداد حضار در جلسات آنلاین بالا بود. آن عدهای که سالی یک دو بار به کلیساها میرفتند، حالا از فرط بیکاری و حبس در خانههایشان در جلسات هفتگی شرکت میکنند. با تعداد کمی از کلیساها که در تماس بودم، اکثرشان خبر از دو برابر شدن تعداد افراد در جلسات آنلاین بودند و خدا را به خاطر این موقعیت شکر میکردند.
از لحاظ اقتصادی هم به نفع ایمانداران بود. حال که کلیسا آنلاین شده است مردم: یکی دو ساعت در وقت صرفه جویی میکنند، چرا که با فشار دادن دکمهای در جلسه هستند. لازم نیست ساعتی برای اتوکشی، اصلاح و آرایش و لباس پوشاندن فرزندان وقت صرف کنند. لازم نیست هزینهای بابت رفت آمد بدهند. لازم نیست برای پذیرایی بعد از جلسه تهیهای ببیند و حتی دیگر مجبور نیستند در صندوق اعانات هدیهای بیندازند و موارد دیگری که باعث محبوبیت جلسات آنلاین شد.
با تأثیر ویروس کرونا بر تمام جوامع در این یک سال و اندی بسیاری از موسسات به دنبال ارائه آمارهای مختلف بودند. یکی از آمارهایی که در ابتدای سال ۱۳۹۹- ۲۰۲۱ خواندم نشان میداد که به دلیل علتهای ذکر شده، زمانی که زندگی به حال عادی خود بگردد، ما شاهد افت ۳۰ الی ۴۰ درصد از حاضرین در جلسات قبل از ویروس خواهیم بود. یعنی اگر کلیسای شما ۵۰ تن در جلسات داشت، بعد از گذشت این دوران به ۳۰- ۳۵ تن تقلیل خواهد یافت. این موضوع می تواند نگرانیهای بسیاری بوجود آورد. چرا که با دور شدن ایمانداران از کلیساها تاثیر بزایی بجا خواهد گذاشت. تأثیر بر برنامهها و فعالیتهای کلیسایی، تأثیر بر بودجه و حتی تعداد کارمندان به علت افت بودجه کاهش خواهد یافت.
آیا واقعا پایان کار کلیساها فرارسیده است؟ آیا کلیسا باید به دنبال روشهای جدید برای خدمت باشد؟ آیا ساختمانهای کلیسا با گذشت زمان به موزه، مدرسه و یا سالن برگزاری مجالس تبدیل خواهد شد؟
در ماه مارچ امسال (۱۴۰۰- ۲۰۲۱) برای روشن شدن این موضوع با چند کلیسای مختلف در تماس گرفتم. آنها بعد از تعطیلی ۶ ماهه درهای کلیسا را به روی مردم بازکردند، چرا که قبلا از طرف دولت تجمع در اماکن ممنون اعلام شده بود. همه این شبانان با دلهرگی، اما با شادی منتظر ورود اعضا بودند. شادی از اینکه درها باز شد، دلهرگی که آیا کسی خواهد آمد. اجازه دهید آمار دقیق یکی از این کلیسا را اعلام کنم. در این کلیسا، قبل از کرونا هر هفته بین ۱۲۰۰ الی ۱۳۰۰ تن حضور به هم میرساندند. شبان کلیسا گفت: امید ما به حضور ۸۰۰ الی ۹۰۰ تن بودیم. اما در کمال تعجب نه تنها تعداد افراد حاضر کم نشد که حدود ۲۰- ۲۵ درصد افزایش حاضرین را داشته است. در این کلیسا تا به امروز که حدود دو ماه از آن میگذرد هر جلسه بیش از ۱۶۰۰ تن در این کلیسا حاضر بودند. و رشد حضور افراد در کلیساهای دیگر نیز صادق بود.
سوال اینجاست که آن آمار و ارقام منفی از کجا جمع آوری کرده بودند. آماری که باعث دلسردی خادمین و اعضا شده بود؟ درست است که جلسات آنلاین راحتتر از حضوریست. شما در خانه احتمالا با زیر شلواری ولی پیراهن مرتب جلوی کامپیوتر مینشینید و یا دوربین را بسته در حال دراز کشیدن روی مبل برنامه را تماشا میکنید. هر از چندگاهی هم به آشپزخانه میروید تا چای و یا لقمهای برای تهبندی آماده کنید.
اما اگر در این مدت کارتان را از دست دادید، بستگان خود را از دست داید، چه میکنید. در زمان بالا گرفتن فشارهای زندگی، آدمی احتیاج به معاشرت دارد. ما انسانها اجتماعی آفریده شدیم. عیسی جامعهای الهی را برای خود خلق کرد که نیاز دارند با هم، در کنار هم، با تمام سختیها، زندگی کنند. یکدیگر را تشویق کنند، برای هم در زمان شادی، با هم شادی کنند و در غم و اندوه، با هم اشک بریزند. زمان دعا کسی دست آنها را در بگیرد. کسی او را دلداری دهد. و گاهی در همین جمع بخشش و رحمت را با بخشیدن افرادی که در جمع مشکل ساز هستند، تمرین کند.
شما نمیتوانید در دنیای مجازی چنین کنید. کلیسای آنلاین فواید خود را دارد، اما جای کلیسا را نمیگیرد و نخواهد گرفت. کلیسا را خداوندمان بنیان نهاده و نه تنها ویروس کرونا که دروازههای جهنم نیز نمیتواند برآن چیره شود. فعلاً باخاطرات جمعی همدیگر رادر آنلاین تشویق کنید و منتظر باشیم که دوباره باهم جمع شده و او را باهم، در کنار هم پرستش و تمجید و خدمت کنیم.
امین
محمد ثانوی
© 2025 تمام حقوق این وبسایت، بر اساس مقررات کپیرایت، برای کانون کتابمقدس محفوظ است.